Tkanka tłuszczowa

Adipocyty czyli inaczej komórki tłuszczowe stanowią główną masę tkanki tłuszczowej. Adipocyty zorganizowane są w płaciki i otoczone tkanką łączną włóknistą, która jest bardzo unaczyniona i unerwiona. Kolagen stanowi główny składnik pozakomórkowy. Nie wiem czy wiesz, ale warto zwrócić uwagę na to, iż komórkom tłuszczowym towarzyszą preadipocyty, fibroblasty, komórki układu immunologicznego, komórki śródbłonka i mięśniówki gładkiej naczyń krwionośnych.

Chciałabym się przyjrzeć bliżej czym są preadipocyty. Otóż tajemnicza nazwa to nic innego jak heterogenna populacja komórek, które w późniejszym czasie przekształcają się w dojrzałe komórki tłuszczowe pod wpływem m.in. spożywania nadmiernej ilości pokarmów. Proces różnicowania się preadipocytów nasila się w otyłości, słabnie natomiast wraz z wiekiem.

Fibroblasty, które posiadasz w tkance tłuszczowej są źródłem cytokin prozapalnych – interleukiny i czynnik martwicy nowotworowej. Pamiętaj o tym, że w otyłości ilość tych komórek znacząco wzrasta , przyczyniając się do włóknienia tkanki tłuszczowej a tym samym nasilając procesy zapalne. Dlatego tak ważne jest utrzymywanie odpowiedniej ilości tkanki tłuszczowej. W każdym wieku powinniśmy dbać i zwracać uwagę na stan naszego zdrowia. Jeżeli jesteś osobą po przejściach nowotworowych a przede wszystkim moja droga kobieto po nowotworze piersi powinnaś zwrócić na swoją tkankę tłuszczową szczególną uwagę !

Komórki układu immunologicznego w tkance tłuszczowej to przede wszystkim makrofagi (ok. 10% komórek). W zdrowej tkance tłuszczowej posiadamy makrofagi o fenotypie antyzapalnym (M2), natomiast jeżeli jesteś osobą otyłą posiadasz makrofagi prozapalne (M1) . W tkance tłuszczowej znajdziemy także limfocyty, eozynofile, komórki dendrytyczne, naturalne komórki limfoidalne, mastocyty – komórki te są źródłem cytokin pro i antyzapalnych oraz peptydów antybakteryjnych.

W naszych organizmach zachodzi również taki proces który nazywa się adipogenezą a przybliżając Tobie ten termin chodzi o rozwój i różnicowanie komórek tłuszczowych z komórek pierwotnych. Temu procesowi towarzyszy rozwój nowych naczyń krwionośnych których nazwa nosi angiogeneza, ponieważ jak już przeczytałeś tkanka tłuszczowa jest dobrze unerwiona i uważa się, że część wpływu adipocytów na ogólnoustrojowy metabolizm jest realizowana poprzez parakrynną stymulację zakończeń nerwowych znajdujących się właśnie w tkance tłuszczowe.

Twoja tkanka tłuszczowa może rozrastać się w dwojaki sposób. Otóż przez zwiększenie rozmiaru komórek przy zachowaniu ich liczby czyli hipertrofia lub przez zwiększenie liczby adipocytów przy zachowaniu ich drobnych rozmiarów czyli hiperplazja. Nie wiem czy wiesz, że czynnikiem ryzyka chorób kardiometabolicznych jest rozrost hipertroficzny, podczas gdy wzrost hiperplastyczny będzie wiązał się z poprawą wskaźników metabolicznych

A teraz chciałabym abyś poznał rodzaje adipocytów. Wiemy już że to komórki tkanki tłuszczowej ale rozróżniamy dwa typy: komórki białe oraz brunatne. Tkanka tłuszczowa jest niezwykle plastyczna, czasem wykazuje zdolność do drastycznych zmian objętości w zależności oczywiście od stanu odżywienia. Szacuje się , że adipocyty mogą żyć nawet 9 lat!

Rolą tkanki tłuszczowej jest udział w metabolizmie energii i termogenezie oraz funkcja izolacyjna i amortyzująca. Zapewne wiesz, że tkanka tłuszczowa znajduje się tuż pod skórą i wokół większych narządów i w sposób naturalny stanowi izolację termiczną a także osłania narządy wewnętrzne przed urazami. Tkanka tłuszczowa to także organ endokrynny.

Największym rezerwuarem energii organizmu jest właśnie tkanka tłuszczowa i jest zaangażowana zarówno w jej gromadzenie czyli mówimy tutaj o już wspomnianych białych adipocytach jak i rozpraszanie w postaci ciepła czyli brązowe adipocyty. Energa jaką gromadzimy w postaci tiracylogliceroli czyli estry kwasów tłuszczowych i glicerolu, syntezowanych w okresie nadwyżek energetycznych czyli lipogenezy a uwalniana jest jako wolne kwasy tłuszczowej w okresie większego zapotrzebowania organizmu na energię czyli lipoliza. Powinnam jednak tutaj nadmienić, że odłożenie się tłuszczu w przystosowanej do tego tkance chroni takie narządy jak serce, mięśnie szkieletowe czy wątrobę przed lipotoksycznością

Temperatura ciała jest zazwyczaj wyższa niż otoczenia. Twoja brunatna tkanka tłuszczowa uczestniczy w utrzymaniu temperatury na drodze termogenezy bezdrżeniowej. Czy wiesz o tym, że u noworodków termogenina jest aktywowana gwałtownie co chroni dzieci przed hipotermią. U dorosłych termogenina aktywuje obniżenie temperatury ciała a także hormony tarczycy. Termogeneza poposiłkowa może się nasilać pod wpływem leptyny.

Tkanka tłuszczowa wydziela kilkaset różnych substancji biologicznie czynnych, które wiążą się z receptorami komórek docelowych, co doprowadza do uaktywnienia się wewnątrzkomórkowych szlaków przekazujących informacje. Dzięki właśnie takiemu procesowi tkanka tłuszczowa jest bardzo dobrze skomunikowana z komórkami układu immunologicznego, krwionośnego, nerwowego, rozrodczego a także mięśniami, trzustką czy wątrobą. Za ich pośrednictwem reguluje procesy łaknienia, sytości, pośredniczy w homeostazie układu krążenia, procesy immunologiczne czy rozrodcze.

Adiponektyna jest hormonem białkowym o właściowściach antyaterogennych, antyzapalnych a także przeciwdziała otyłości i cukrzycy poprzez poprawę insulinowrażliwości i indukcję utraty masy ciała. Ten hormon jest wydzielany do krążenia w postaci homotrimerów, homohesamerów lub homooligomerów. Do adipokinów antyzapalnych zaliczamy także omentyna 1, kardiotrofina 1.

Adipokiny prozapalne to leptyna, waspina, rezystyna, apelina, wisfatyna, chemeryna, białko wiążące retinol 4, batokiny. Teraz chciałabym jednak skupić się na dwóch a mianowicie na leptynie i rezystynie , po nich pokrótce Ci opiszę.

Leptyna jest hormonem sytości kodowany przez gen otyłości (ob) i przekraczając barierę krew-mózg, stymuluje podwzgórze, zmniejszając tym samy spożycie pokarmów. Pamiętaj również o tym, ze stężenie Twojej leptyny jest wprost proporcjonalne do stężenia trójglicerydór, które spokojnie możesz zbadać w wyniku lipidogramu. Poziom leptyny także możemy zbadać z surowicy krwi i z tego co mnie pamięć w tej chwili nie zawodzi to koszt między 250-350zł w zależności od laboratorium. Wyczerpanie się zgromadzonego tłuszczu powoduje spadek leptyny co będzie stymulowało apetyt. Leptyna wywiera zarówno pozytywny jak i niekorzystny wpływ. Do działań korzystnych zaliczamy poprawę insulinowrażliwości komórek a niekorzystne działanie przyczynia się do zwiększenia insulinoopornosci, stymuluje IL-6 a także czynnik martwicy nowotworowej TNF-alfa.

Rezystyna u nas jest produkowana pod wpływem prozapalnych cytokin. Działa prozapalnie indukując działanie TNF – alfa, IL-6, IL-12. Uważa się, ze indukuje insulinooporność, nasila produkcję glukozy na drodze glukoneogenezy w wątrobie a hamuje jej wychwyt przez adipocyty. Rezystyna przyczynia się także do dyslipidemii między innymi przez to, że nasila degradację receptorów LDL na hepatocytach.

Zatem podsumowując dość długą moją wypowiedź dotycząco tak nielubianej przez większość tkanki tłuszczowej, mam nadzieję, że choć troszkę rozjaśniłam Tobie iż jest ona nam zarówno potrzebna ale nadmiar jest groźny i nie korzystny dla Ciebie m.in. poprzez zwiększanie prawdopodobieństwa powstawania chorób metabolicznych czy nowotorowych. Niestety dróg na skróty nie znam , nie polecam żadnych „przyspieszaczy” zamienników zdrowego sposobu życia. Jeżeli już jesteśmy posiadaczami większej tkanki tłuszczowej warto się temu przyjrzeć czym jest spowodowane

• Nadmiernym jedzeniem?

• Chorobą ?

• Brakiem regeneracji ?

• Stresem?

• Leczeniem ?

• Brakiem aktywności fizycznej ?

• A może wszystkim ?

Nie szukaj wymówek, krótszej drogi szukaj zdrowia i dobrych relacji ze samym sobą !